بیماریهای گیاهی(پوسیدگی بذر ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه به وسیله پی تیوم)

بیماریهای گیاهی(پوسیدگی بذر ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه به وسیله پی تیوم) بیماریهای گیاهی(پوسیدگی بذر ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه به وسیله پی تیوم)

دسته : کشاورزی

فرمت فایل : word

حجم فایل : 46 KB

تعداد صفحات : 83

بازدیدها : 253

برچسبها : پروژه تحقیق مبانی نظری

مبلغ : 10000 تومان

خرید این فایل

بیماریهای گیاهی(پوسیدگی بذر ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه به وسیله پی تیوم)

بیماریهای گیاهی(پوسیدگی بذر ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه به وسیله پی تیوم)


اهمیت و پراكندگی:

        بیماری دامپینگ آف گیاهچه در سراسر دنیا گسترش دارد. این بیماری در خاك دشتها و جنگلها، در آب و هوای استوائی معتدل و تقریباً در تمام گلخانه‌ها وجود دارد. این بیماری به بذرها ، گیاهچه و گیاهان مسن تقریباً تمامی انواع سبزیجات، گلها، غلات و بسیاری از درختان میوه و جنگلی آسیب می‌زند.

          در تمام این موارد قسمت اعظم خسارت متوجه بذر و گیاهچه ها هنگام جوانه زدن و قبل از خروج از خاك یا بعد از آن می‌باشد. خسارات وارده بسته به گونه گیاه و گونه قارچ به خصوص، حرارت و رطوبت خاك و غیره بسیار متغیر است. در هر حال غالب اوقات گیاهچه‌ها در بستر بذر یا فوراً بعد از انتقال به زمین اصلی به كلی نابود می‌شوند.

          در بسیاری موارد بد سبز شدن یا عدم خروج گیاهچه‌ها از خاك در نتیجه مرگ گیاهچه قبل از ظهور است. گیاهان مسن‌تر در صورتی كه آلوده شوند كمتر كشته می‌شوند، لیكن در آنها نیز زخم ساقه یا پوسیدگی ریشه به وجود آمده، رشدشان كند می‌شود و میزان محصول كمتری تولید خواهند كرد. بعضی گونه‌های پی‌تیوم به اندامهای گوشتی گیاهان هم حمله می‌كند كه در آن صورت منتج به پوسیدگی و خسارت به هنگام انبار كردن این اندامها می‌شود.

 

علائم

          علائم بیماری‌های ناشی از پی‌تیوم نسبت به سن و درجه رشد گیاه‌ آلوده شده متغیر است. اگر بذر گیاهان حساس در خاك آلوده كشت شود و به وسیله این قارچ مورد حمله قرار بگیرد جوبنه نمی‌زند، ابتدا نرم و پوره‌ای شده، سپس قهوه‌ای و پلاسیده و تجزیه می‌شود. پوسیدگی بذر را در زیر خاك نمی‌توان دید ولی سبز نكردن بذر خود می‌تواد علامت بیماری باشد .

          سبز نكردن بذر البته می‌تواند به علت مرگ گیاهچه‌ها باشد كه در این حال بذر جوانه زده ولی قبل از خروج از خاك مورد حمله قارچ قرار گرفته و كشته شده است. بافتهای این گیاهچه‌ها به قدری حساسند كه از هر نقطه می‌توانند مورد حمله قرار گیرند. نقطه آلودگی اولیه به صورت لكه كوچك ، كمی سیاه و آب خیس شده‌ایست كه به سرعت گسترش می‌یابد و سلولهای مورد حمله در هم می‌شكنند و تمام گیاهچه‌ها از قارچ پر می‌شود و پس از مدت كوتاهی بعد از شروع عفونت می‌میرد.

          در هر دو حالت عفونت قبل از ظهور گیاهچه از خاك صورت می‌گیرد و این مرحله از بیماری دامپینگ آف قبل از خروج (Pretemergence damping - off) نامیده می‌شود.

          گیاهچه‌هایی كه از خاك بیرون آمده باشند معمولاً در سطح خاك یا زیر آن مورد حمله قرار می‌گیرند (شكل 21). رخنه قارچ به بافتهای ترد ساقه گیاهچه به آسانی انجام می‌گیرد و بعد به سرعت گسترش یافته تمام سلولها را می‌كشد.

          نقاط مورد هجوم خیس شده و بی‌رنگ به نظر می‌رسد و سلولها درهم می‌پاشند. در این مرحله از مرض قسمت آلوده پائین ساقه گیاهچه خیلی نازك‌تر از قسمتهای سالم بالای آن است و چون وزن گیاهچه را تحمل نمی‌كند بر روی خاك در می‌غلطد.

          قارچ حمله خود را ادامه داده و تمام گیاهچه را بعد از آن كه بر روی زمین افتاده می‌پوساند. این مرحله از بیماری دامپینگ آف بعد از خروج یا (Postemergence damping – off) نامیده می‌شود.

          وقتی كه گیاهان مسن‌تر مورد حمله پی‌تیوم واقع می‌شوند معمولاً فقط لكه‌های كوچكی روی ساقه تولید می‌كنند كه البته اگر این لكه‌ها بزرگتر شوند و دور تا دور ساقه گیاه را در بر گیرند می‌توانند باعث مرگ آن شوند . در گیاهان مسن‌تر ریشك‌ها هم معمولاً مورد حمله قارچ قرار می‌گیرند و كشته می‌شوند.

          البته این می‌تواند باعث كوتولگی، پژمردگی و مرگ قسمتهای هوائی گیاه بشود. اندامهای گوشتی بسیاری از گیاهان از قبیل خیار،كلم ، سیب‌زمینی هم در انبار یا ضمن حمل و نقل ممكن است مورد حمله قارچهای دامپینگ آف واقع شوند. در چنین آلودگیهایی قارچ به صورت پنبه سطح اندام را می‌پوشاند در حالی كه داخل آن آبكی و پوسیده می‌شود.

 

پاتوژن: pythium SP.

          چندین قارچ می‌توانند علائمی كاملاً سبیه یك یا چند مرحله از علائم فوق‌الذكر تولید كنند. در هر حال پی‌تیم ظاهراً مهمترین عامل مرگ گیاهچه قبل و بعد از ظهور است و شرح ذیل مربوط به بیماری است كه به وسیله پی‌تیوم تولید می‌شود. چندین گونه پی‌تیوم وجود دارد ولی اثری كه هر كدام از اینها در میزبان خود می‌گذارند معمولاً مشابه است.

          پی‌تیوم یك فیكومیست است، تولید ریسه باریك پر رشد و پر شاخه می‌كند. ریسه تولید اسپورانژیومهای انتهایی یا میانی می‌كند كه ممكن است كروی، رشته‌ای یا به اشكال دیگر باشند. اسپورانژیومها بر جای خود و مستقیماً جوانه می‌زنند و تولید یك یا چند جرم تیوب(germ tube)  یا لوله مولد آلودگی می‌كنند یا این كه جوانه می‌زنند و تولید هیف كوتاهی می‌كنند كه در انتهایش یك كیسه (Vesicle) تشكیل می‌شود (شكل 22).

          پروتوپلاسم داخل اسپورانژیوم وارد كیسه می‌شود و در آنجا تشكیل بیش از 100 زئوسپور دو تاژكی می‌دهد. زئوسپورها پس از آن كه آزاد شدند برای چند دقیقه‌ای در آب اطراف ازدحام كرده و بالاخره متوقف شده كیستی می‌شوند و با تولید یك لوله مولد آلودگی جوانه می‌زنند.

          این لوله مولد آلودگی معمولاً به بافت میزبان رخنه می‌كند و تولید آلودگی جدید می‌نماید، اما گاهی اوقات تولید یك كیسه دیگر می‌كند كه در آن نیز چندین زئوسپور ثانوی تشكیل می‌شوند و این ممكن است باز هم تكرار شود.

          ریسه همچنین تولید اواگونیوم كروی و آنتریدیم چماقی شكل می‌كند، هر دوی اینها معمولاً در انتهای هیفها تولید می‌شوند. هیفی كه آنتریدیم تولید كرده ممكن است همان هیفی باشد كه دارای اواگونیوم است یا این دو ممكن است روی هیف‌های مختلف باشند. پس از تماس با اواگونیوم ، آنتریدیم تولید یك لوله تلقیح می‌كند كه وارد اواگونیوم می‌شود.

          از داخل این لوله هسته‌های نر آنتریدیم عبور كرده و به طرف هسته‌های ماده و اواگونیوم پیشرفت كرده با آنها تركیب می‌شوند و تشكیل زیگوت می‌دهند. دیواره اواگونیوم ضخیم می‌شود و تبدیل به اواسپور می‌شود. اواسپورها نسبت به حرارتـهای كم و زیاد و سایر شرایط نامساعد محیط مقاومند و حكم اسپور زمسـتان‌گذران را دارنـد.    

          چون اواسپورها قبل از جوانه زدن احتیاج به استراحت دارند، اسپورهای استراحتی هم خوانده می‌شوند. اواسپورها نیز پس از جوانه زدن یا تولید جرم تیوب می‌كنند كه تبدیل به ریسه می‌شود یا تولید كیسه‌ می‌كنند كه عیناً مثل بالا در داخلش زئوسپورها به وجود می‌آیند.‌ نحوه جوانه زدن اسپورانژیوها و اواسپورها بستگی به حرارت میط دارد، در حرارتهای بالای 18 درجه سانتی‌گراد معمولاً جرم تیوب تشكیل می‌شود در حالی كه حرارتهای بین 10 تا 18 سانتی‌گراد قارچ را تحریك به تولید زئوسپور می‌كنند.

          گونه‌های پی‌تیوم به طور وسیع در آبها و خاكهای تمام دنیا پراكنده‌اند. این گونه‌ها روی بقایای گیاهی یا حیوانی به طور ساپروفیتی زندگی می‌كنند یا به صورت پارازیتهای ضعیف به ریشك‌های گیاهان حمله می‌كنند. وقتی كه یك خاك مرطوب به پی‌تیوم آلوده است بذر یا گیاهچه‌ای كه از بذر در چنین خاكی ظاهر شود مورد حمله پی‌تیوم واقع خواهد شد.

 

بررسی سیكل بیماری

          لوله مولد آلودگی، اسپور و یا ریسه ساپروفیتی پی‌تیوم یا بذر بافتهای گیاه‌چه‌های میزبان تماس می‌گیرند. این عمل یا به طور تصادفی رخ می‌دهد یا تراوشات گیاهی به عنوان ماده غذائی یا محرك شیمیایی ، زئوسپورها و ریسه قارچ را به طرف گیاه جلب می‌كنند.

قارچ مستقیماً از پوسته خیس شده و باد كرده بذر یا از داخل شكافهای آن می‌گذرد و در داخل بذر با ایجاد فشار یا حل كردن بافتها به وسیله مواد آنزیمی به جنین و بافتهای گیاهچه‌های در حال ظهور حمله می‌كند.

آنزیمهای پكتینولیتكی كه قارچ ترشح می‌كند تیغه‌های میانی كه سلولهای مجاور را به هم می‌چسباند حل می‌كند و بافت از هم پاشیده می‌شود. بالاخره قارچ در بین و وسط سلولها رشد كرده و باعث تخریب بیشتر بافتها می‌شود. در نقاطی كه قارچ وارد سلول گیاهی می‌شود قطر هیف آن به نصف میزان طبیعی تقلیل می‌یابد.

آنزیمهای پروتئولیتیك پروتوپلاسم سلولها را تجزیه می‌كنند و در همین حال فشار وارد در اثر رشد قارچ و در برخی موارد ترشح انزیمهای سلولولیتیك تجزیه و فروریزی دیواره‌های سلولها را باعث می‌شود. قارچ بسیاری از مواد سازنده سلول گیاهی و مواد تجزیه شده از آنها را مورد استفاده قرار داده و برای رشد و فعالیتهای متابولیكی خود به مصرف می‌رساند.

بدین ترتیب بذور عفونت یافته كشته می‌شوند و یك توده پوسیده مركب از بدن قارچ و مواد دیگریاز قبیل چوب و چوب‌پنبه و غیره كه قارچ قادر به تجزیه آنها نیست بر جای می‌ماند. عفونت ساقه جوان گیاهچه‌ها هم الزاماً به همان ترتیبی كه در بالا ذكر شد انجام می‌گیرد.

آلودگی اولیه معمولاً در سطح یا كمی پائین‌تر از سطح خاك، بسته به میزان رطوبت و عمق كاشت، اتفاق می‌افتد. ریسه به سلولهای اپیدرم و پوست مستقیماً رخنه می‌كند، قسمتی یا تمام موادشان را مصرف می‌كند، دیواره سلولها را تجزیه می‌كند و باعث درهم ریختن سلولهای بافتها می‌شود.

خرید و دانلود آنی فایل

به اشتراک بگذارید

Alternate Text

آیا سوال یا مشکلی دارید؟

از طریق این فرم با ما در تماس باشید