مقاله بررسی تأثیر آموزش سبك حل مسئله به میزان حرمت خود دانش‌ آموزان

مقاله بررسی تأثیر آموزش سبك حل مسئله به میزان حرمت خود دانش‌ آموزان مقاله بررسی تأثیر آموزش سبك حل مسئله به میزان حرمت خود دانش‌ آموزان

دسته : -علوم انسانی

فرمت فایل : word

حجم فایل : 45 KB

تعداد صفحات : 34

بازدیدها : 261

برچسبها : دانلود مقاله

مبلغ : 4200 تومان

خرید این فایل

مقاله بررسی تأثیر آموزش سبك حل مسئله به میزان حرمت خود دانش‌ آموزان در 34 صفحه ورد قابل ویرایش

مقاله بررسی تأثیر آموزش سبك حل مسئله به میزان حرمت خود دانش‌ آموزان در 34 صفحه ورد قابل ویرایش 

چكیده:

هدف این تحقیق بررسی تأثیر آموزش حل مسئله بر میزان حرمت خود نوجوانان دارای مشكلات رفتاری ارتباطی سنین 12 تا 13 ساله (مقطع راهنمایی تحصیلی) بوده است. ابزار مورد استفاده در این تحقیق آزمون حرمت خود كوپر اسمیت و پرسشنامه مشكلات رفتاری راتر بوده است. از بین 68 دانش آموز 48 نفر كه نمرات آنها در پرسشنامه راتر 9 و بالاتر از 9 و در پرسشنامه حرمت خود پایین تر از حد میانگین بود به طور تصادفی انتخاب گردید و به گروههای آزمایش و كنترل تقسیم شد. گروه آزمایش به مدت 7 هفته (هر هفته یك جلسه 90 دقیقه ای) تحت تأثیر متغیر مستقل قرار گرفتند، در حالیكه گروه كنترل هیچگونه آموزشی دریافت نكردند. بعد از آن، پس آزمون انجام گرفت و داده ها با استفاده از تحلیل كوواریانس مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد كه بین میانگین های حرمت خود كلی دو گروه آزمایش و كنترل در پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد (P = 0). بدین گونه كه میانگین نمرات حرمت خود كلی گروه آزمایش نسبت به گروه كنترل بیشتر بود همچنین مقایسة بین میانگین های حرمت خود كلی دو گروه پسر و دختر در پس آزمون تفاوت معنی داری را نشان نداد. تأثیر متقابل جنسیت و آموزش حرمت خود در این تحقیق معنی‌دار نبود.

واژه های كلیدی: سبك حل مسئله، نوجوانان، حرمت خود، مشكلات رفتاری ارتباطی

 

 

بیان مسأله:

          در خلال نیم قرن گذشته حرمت خود به عنوان یكی از سازه های اصلی شخصیت همواره مورد توجه روان شناسان بوده است. روزنبرگ (1979) بر این عقیده بود كه حرمت خود به معنای یك سازه كلی، ارزشیابی فرد از خود را به منزله موجود انسانی شایسته و با ارزش نشان می دهد. برخی از محققان (تفردی و ساوان، 2001) ابعاد اصلی تشكیل دهنده حرمت خود را در چهارچوب دو مولفه احترام و تمایل یا علاقه‌مندی6 قابل تمایز می دانند. این مولفان نشان داده‌اند كه حرمت خود كلی در دو سطح صلاحیت خود و علاقه به خود9 قابل جداسازی است. صلاحیت خود نوعی تجربه شخصی ارزشمند است كه در آن فرد خود را عامل عمل احساس می كند. بنابراین، سطح صلاحیت خود می تواند دارای جهت گیری مثبت یا منفی باشد. علاقه به خود، به عنوان بعد دیگر حرمت خود نیز شرایط و عوامل تجربه مفیدی را برای فرد به عنوان یك موجود اجتماعی فراهم می آورد (نقل از نورالله محمدی، 1384).

          بدون تردید یكی از دلایل اصلی توجه پژوهشگران به مفهوم حرمت خود، اثر بالقوه آن بر سلامت است. پژوهش هایی كه به مطالعه اثرات حرمت خود اختصاص یافته اند آشكار ساخته اند كه «حرمت خود آسیب دیده» تحمل شرایط دشواری كه افراد در زندگی روزمره خواه ناخواه با آن مواجه می شوند را غیرممكن می سازد و پیامدهای روانی و جسمانی زیان آوری را برای آنها به بار می آورد (تیلور و اسپینوال، 1996) این شواهد نشان می دهند كه گستره وسیع پیامدهای فردی مواردی چون اضطراب و افسردگی (نقل از كاپلان، 1996)، اختلال های جسمانی و روانی (اوگدن، 1998). مشكلات رفتاری و ارتباطی (سلیمی، 1376) و پاسخ های نامطلوب و انحراف آمیز مانند استفاده از مواد مخدر، خرابكاری، تحریف واقعیت (به نقل از كاپلان، 1996) را در بر می‌گیرد. بی‌تردید چنین پیامدهایی میزان آسیب پذیری فرد را به طور فزاینده ای افزایش می دهد كه این نیز به نوبه خود برای نظام های بین فردی و اجتماعی عواقبی چون جدا افتادن فرد از ایفای نقش بهنجار را به دنبال دارد (كاپلان 1996، نقل از طاووسی، 1380).

          كوپراسمیت (1987) حرمت خود را به عنوان یك متغیر آستانه ای در نظر می گیرد، به این معنا كه حرمت خود پایین تاثیر بازدارنده ای بر پشتكار، اعتماد، و عملكرد تحصیلی (صدر السادات و اسفند آباد، 1380) می گذارد و عملكرد فرد را در قلمرو روان‌شناختی، جسمانی، خانوادگی و اجتماعی دچار اختلال می كند و وی را وادار می سازد تا در جهت تغییر موقعیت خود یا سازش یافتگی با آن گام بردارد؛ سازش یافتگی كه می تواند موثر یا ناموثر باشد (دادستان، 1377).

          حرمت خود یكی از تعیین كننده های اصلی در شكل دهی الگوهای رفتاری- عاطفی به ویژه در نوجوانان بشمار می آید. چه از دیدگاه تحولی حرمت خود همچون دیگر ویژگی‌های كودكان در خلال كودكی و نوجوانان دچار تغییراتی می گردد. طبق نظریه تعالی خود2، نوجوان دارای ارزشگذاری منفی از خود، ارزشگذاری مشابهی را نزد همسالان داراست. به عبارت دیگر گروه همگنان موجب نگرش منفی به خود در فرد می‌شود و همین ارزشگذاری منفی موجب بی ارزشی خود شده كه در حیطه های مختلف حرمت خود تجلی می یابد. هرچه بیشتر نوجوان احساس بی ارزشی را در خود تجربه نماید، به همان نسبت احتمال درگیر شدن او در رفتارهای انحرافی افزایش می یابد (كاپلان، 1996، نقل از سلیمی، 1376). همچنین نتایج تحقیقات دیگر نشان می دهند كه حرمت خود همبستگی منفی با مشكلات رفتاری دارد. (شوایتزر و همكاران، 1992) در تحقیق خود نمونه های بالینی را مورد بررسی قرار دادند و ارتباط منفی بین حرمت خود و مشكلات رفتاری را در نوجوانان ارجاع شده به كلینیك ها به دست آوردند. میزان حرمت خود در این نوجوانان پایین تر از میزان حرمت خود در نوجوانان سالم بود. پترسون و همكاران (1992) متوجه شدند كه پسران پرخاشگر حرمت خود تحصیلی پایین تری نسبت به پسران فاقد پرخاشگری دارند و بین حرمت خود تحصیلی و بزهكاری همبستگی منفی وجود دارد.

          از طرفی پژوهشگران در توجه خود به واكنش های افراد به سبك هایی كه آنان در رویارویی با «حرمت خود آسیب دیده» اتخاذ می كنند، معطوف ساخته اند و بدین نتیجه رسیده اند كه در مقابله با حرمت خود پایین، تغییرات بین فردی قابل ملاحظه‌ای وجود دارد چه، تجربه احساس بی ارزشی خود تحت تاثیر متغیرهای متعددی قرار می‌گیرد، شیوه های ارزیابی مختلف، راهبردهای مقابله ای، عوامل مقاومت و آسیب پذیری از جمله متغیرهایی هستند كه تعیین می كنند چگونه حرمت خود پائین تجربه می‌شود و آثار آن چه هستند.

بحث، نتیجه گیری و تفسیر

          همانگونه كه در مقدمه بیان گردید هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی سبك حل مساله در میزان حرمت خود در نوجوانان واجد مشكلات رفتاری ارتباطی نسبت به نوجوانان فاقد مشكلات رفتاری ارتباطی می باشد. از نتایج بدست آمده موارد ذیل را می‌توان استنباط و بر حسب مورد تفسیر نمود:

1- فرضیه اول تحقیق مبنی بر اینكه آموزش سبك حل مساله میزان حرمت خود كلی نوجوانان واجد مشكلات رفتاری ارتباطی را در مقایسه با نوجوانان فاقد مشكلات رفتاری ارتباطی افزایش می دهد، تائید گردید. این یافته كه نشان می دهد حرمت خود می تواند تغییرات مربوط به مشكلات رفتاری ارتباطی نوجوانان را پیش بینی كند. خود بیانگر آن است كه با آموزش حل مساله میزان حرمت خودكلی افزایش می یابد و سطح مشكلات رفتاری ارتباطی دانش آموزان بهبود می یابد. این یافته ها را كه با نتایج پژوهش های قبلی (كوپر اسمیت، 1987، نقل از صدرالسادات و اسفندآباد، 1380؛ سیلورستون، سالسالی، 2003، نزو و پری، 1989، اسپیواك و شوره، 1974؛ كسیدی و لانگ، 1996) هم سو است، می توان بر حسب چند احتمال تبیین كرد:

به استناد پژوهش های انجام شده در زمینه‌ی رابطه حرمت خود در ابعاد مختلف با مشكلات رفتاری ارتباطی و تایید هم بستگی این دو متغیر (باتل، 1987؛ هارتر و همكاران، 1992؛ لوچمن و لامپرون، 1986؛ توپ و همكاران، 1992؛ سیلورستون و سالسالی، 2003) از یك سو و رابطه سبك حل مساله با افزایش حرمت خود (اسپیواك و شوره، 1974؛ كسیدی و لانگ، 1996 و نزو، 1986)، از طرف دیگر در یك تبیین كلی باید گفت همین كه با آموزش حل مساله می توان حرمت خود كلی آزمودنی های مورد پژوهش را افزایش داد و مشكلات رفتاری ارتباطی را در آنان تقلیل بخشید، خود موید آن است كه حرمت خود پایین با مشكلات رفتاری هم بسته است. بنابراین، سبك حل مساله با تامین حرمت خود، مشكلات رفتاری ارتباطی را كاهش می دهد و باعث بهبود كیفیت روابط بین فردی در نوجوانان می شود.

2- فرضیة دوم تحقیق مبنی بر این كه آموزش سبك حل مساله میزان حرمت خود تحصیلی نوجوانان دارای مشكلات رفتاری ارتباطی را نسبت به نوجوانان فاقد مشكلات رفتاری ارتباطی افزایش می‎دهد تایید گردید. این یافته نشان می‎دهد میزان حرمت خود تحصیلی در بهبود مشكلات رفتاری ارتباطی آزمودنی‌های تحقیق مؤثر بوده است. همچنین نشان می‎دهد كه حرمت خود تحصیلی در پیش بینی تغییرات مربوط به مشكلات رفتاری ارتباطی نوجوانان نقش به سزایی دارد. این یافته ها كه با نتایج پژوهش های (ویندل و ویندل، 1996؛ كسیدی و لانگ، 1996؛ اسپیواك و شوره، 1974؛ سیلوراستون و سالسالی، 2003) همسو است، می‎تواند برحسب چند احتمال تبیین گردد:

خرید و دانلود آنی فایل

به اشتراک بگذارید

Alternate Text

آیا سوال یا مشکلی دارید؟

از طریق این فرم با ما در تماس باشید