مقاله جامعه شناسی آموزش و پرورش

قسمتهایی ازمتن:

جایگاه درس

درس جامعه شناسی آموزش و پرورش یکی از دروس اصلی رشته علوم تربیتی است که در هر دو گرایش مدیریت و برنامه ریزی آموزشی دبستانی و پیش دبستانی معادل 3واحد درسی است.

در نظام آموزش و پرورش ایران،درس جامعه شناسی آموزش و پرورش از اهمیت چندانی برخوردار نیست.

دلایل چندی مثل شمار اندک واحدهای این درس و ... براین واقعیت گواهی دارند.

اهداف درس

هدف کلی

هدف کلی درس آشنایی دانشجویان رشته علوم تربیتی با ضرورت و اهمیت جامعه شناسی در آموزش وپرورش ونقش و اهمیت آن در نظام آموزشی است .

اهداف رفتاری درس

دانشجو بعد از مطالعه درس باید بتواند سوالات زیر را پاسخ گوید:

ضرورت آموزش جامعه شناسی آموزش و پرورش راتوضیح دهد؟

رابطه آموزش و پرورش وتغییر اجتماعی را شرح دهد؟

رویکردهای جامعه شناختی به آموزش و پرورش را نام برده و توضیح دهد؟

چگونگی پیدایی و تحول رشته جامعه شناسی آموزش و پرورش را توضیح دهد؟

رویکردهای نوین در جامعه شناسی آموزش و پرورش رابیان کند؟
رویکرد سیستمی به جامعه شناسی آموزش و پرورش را تحلیل کند ؟

فصل یکم
اهداف رفتاری فصل اول

دانشجو بعد از مطالعه فصل باید به سوالات زیر پاسخ گوید:

محتوا و روش جامعه شناسی را توضیح دهد؟

جامعه شناسی آموزش و پرورش را توضیح دهد؟
 اصول جامعه شناسی آموزش و پرورش را نام برده و مختصر توضیح دهد؟

پیشگفتار:

در برنامه ریزی آموزشی دانشگاه های ایران درس جامعه شناسی آموزش و پرورش اهمیت و اعتبار چندانی ندارد .

این درس به عنوان 3 واحد در رشته علوم تربیتی تدریس می شود.

بیش از یک قرن است که امیل دورکیم ضرورت مطالعه جامعه شناسی آموزش و پرورش رامطرح ساخته است.امروزه جامعه شناسی آموزش و پرورش یک شاخه تخصصی در رشته جامعه شناسی محسوب می شود.

نیاز به مطالعات جامعه شناسی در آموزش وپرورش کشور ما به شدت محسوس است.
در این راستا همکاری مشترک جامعه شناسان ومتخصصان آموزش وپرورش می تواند راه را برای پژوهشگران هموار سازد.

پیشگامان جامعه شناسی آموزش و پرورش درایران

استاد دکتر غلامحسین صدیقی

دکتر عیسی مهدوی

 دکتر غلام عباس توسلی

 دکتر شاپور راسخ

 استاد دکتر امیرحسین آریانپور
 دکتر منوچهر افضل
 دکتر علی محمد کاردان
 دکتر احسان نراقی

فصل اول

    مقدمه

آموزش و پرورش فراگردی از گهواره تا گور است.

آموزش و پروش یک پدیده ی اجتماعی است.

آموزش و پرورش مورد مطالعه جامعه شناسی است.

جامعه شناسی به زبان ساده ،مطالعه پدیده های اجتماعی است

علاوه بر جامعه شناسی،رشته های دیگر علوم اجتماعی و رفتاری نیز با زندگی گروهی و اجتماعی انسان سروکار دارند

فهم درست تر و سنجیده تر رفتار انسان در موقعیت های اجتماعی مستلزم استفاده از رویکردهای میان رشته ای یا چند رشته ای است

 Interdisciplinary= میان رشته ای

 Multi-disciplinary= چند رشته ای

...

” فصل پنجم ”
” جامعه پذیری یا اجتماعی شدن ”

- یکی از کارکردهای عمومی آموزش و پرورش ، اجتماعی کردن افراد جامعه است .

  -مدرسه مواد خام ( دانش آموزان ) را تحویل گرفته ، می پرورد و محصول معینی ( دانش آموختگان ) را بیرون می دهد .

” تعریف جامعه پذیری ”

اجتماعی شدن به معنای همسازی و همنوایی فرد با ارزشها ، هنجارها و نگرشهای گروهی و اجتماعی است ، به عبارتی فراگردی است که به واسطه ی آن فرد دانش و مهارتهای لازم را برای زندگی اجتماعی کسب می کند .

” هدفهای اجتماعی شدن ”

1 – یکی از مقاصد جامعه پذیری آموزش قواعد و نظامات اساسی ، از آداب و عادات و رفتار روزمره گرفته تا روشهای علمی به افراد است .

2 – فراگرد جامعه پذیری به همان میزان که عادات و رفتار فرد را مطابق هنجارهای اجتماعی ، تحت نظم و انضباط در می آورد ، به او امید و آرزو می دهد .

3 – فراگرد جامعه پذیری از طریق برآوردن خواست ها، آرزوها ، امیدها و سوداهای فردی یا ممانعت از دستیابی به آنها ، برای فرد هویت می آفریند .

                     identity هویت :

4 - فراگرد جامعه پذیری ، نقش های اجتماعی  

social roles 

و نگرشها ، انتظارات و گرایش های مربوط به آن نقشها را به فرد می آموزد .

5 - هدف دیگر فراگرد جامعه پذیری آموختن مهارتها  

است ، فقط با اکتساب و یاد گیری مهارتهاست که افراد می توانند ، در جامعه منشاء اثر واقع شوند .

” فرهنگ ، جامعه پذیری و شخصیت“

فرهنگ ، شاخص نحوه و روش زندگی است که هر جامعه ای برای رفع نیازهای اساسی خود از حیث دوام و بقاء و انتظام امور اجتماعی اختیار می کند .

” فرهنگ پذیری ”

افراد هر جامعه ای از راه یادگیری و جذب و درونی کردن نظام ارزشهای جامعه ، فرهنگ پذیر می شوند .

 فرهنگ پذیری جریانی است که فرد را عمیقا و از جهات فراوان با فرهنگ جامعه همانند می کند .

” شخصیت ”

این مفهوم هم به طرق مختلف تعریف شده است .

شخصیت عبارتست از : تمامیت رفتار فرد که با نظام گرایش معینی که دارد ، در کنش و واکنش متقابل با وضعیتهای محیطی است .

” نیاز به کنش های متقابل ”
” نیاز به مهر و محبت ”

” نیاز به آموزش زبان ”

” عوامل رشد شخصیت ”

...