مقاله بررسی زندگی و جهان بینی مولوی

مقاله بررسی فراینـد زنـدگی و قلمـرو فكـری
( جهان بینی ) مولـوی

مقـدمه

ادبیّات در هر شكل و قالبی كه باشد ، نمایشگر زندگی و بیان كننده ارزش ها و معیارها و ویژگی هایی است كه زندگی فردی و جمعی بر محور آن ها می چرخد ، نقد و بررسی و ارزیابی آثار ادبی نیز چنین است و نمی تواند به دور از آن ارزش ها و معیارها باشد .

ادبیات از دو دیدگاه ما را با زندگی پیوند می دهد : 1- از دیدگاه عاطفی و عرفانی 2- از دیدگاه خردورزی ، وقتی كه اثری را بررسی می كنیم یا قطعه شعری می خوانیم ، عواطف و احساسات ما با عواطف و احساسات شاعر جنبه های مشترك پیدا می كند و با او هم سویی روانی پیدا می كنیم ، و یا وقتی سرگذشتی را مطالعه می كنیم در كشاكش حادثه بزرگی قرار می گیریم و لحظات زندگیمان با آن حادثه آمیختگی پیدا می كند ، در این موارد نفس و جان نمی تواند از اثرپذیری بركنار مانَد. اگر از جهت خردورزی جنبه های مثبت و منفی آن را دریابیم زندگی را مطرح ساخته ایم . هدف غایی ادبیات تعالی انسان و وصول به ادب نَفْس است . آثاری كه پیامش در جهت پروردن انسان متعالی خواهنده « حقّ » و جوینده
« حقیقت » نباشد صفت والا و پرارج نمی تواند به خود گیرد . ...

...

نتیجـه

كلام مولوی ساده و روان و دور از آرایش و پیرایش است ولی در عین سادگی آن چنان بامهارت به سخن پرداخته او را باید در ردیف اوّل شاعران یا گویندگان نام آور زبان فارسی قرار داد . مولوی همه جا به حكایات و قصص و تمثیل توسّل می جوید و معضلات عرفانی و مسائل مختلف فرهنگ اسلامی را به طرز حیرت آوری می شكافد و بازگو می كند . مهمترین دلیل نفوذ و تأثیر كلام او در میان همه فرقه ها و مسائل مختلف آن است كه وی شاعری است حساس ، صاحب اندیشه و جهان بینی ، مسلمانی مؤمن و آزاده ، متّقی و پارسا و وارسته از دنیا ، وی توانسته است مسائل غامض عرفان را با شرح آیات و احادیث درآمیزد . دیوان غزلیّات او پُر است از مضامین عالیه عرفانی و دریای جوشانی است از عواطف و اندیشه های بلند شاعر كه با فراز و نشیب همراه است و در همه جای آن شور و التهابی فوق العاده مشاهده می شود و اندیشه های تابناك انسانی موج می زند....

...