آموزش عربی 138 ص

بسمه‌تعالی

قواعد زبان عربی            صرف (تجزیة ساختمان هر كلمه)                 فعل

                                     اسم

                                     حرف

                                  نحو(نقش هر كلمه در جمله)                 انواع اعراب

                                اعراب فعل مضارع

                                مرفوعات

                                منصوبات

                                مجرورات

                                توابع

                                اعداد

(تحلیل صرفی فعل )

1) فعل از نظر زمان و صیغه                       ماضی                       ماضی ساده

                                         ماضی نقلی

                                     ماضی بعید

                                     ماضی استمراری

                                                      مضارع                           

                                                     امر            

                                                    مستقبل

 2) فعل از نظر تعداد حروف          ثلاثی        مجرد         مزید

                   رباعی          مجرد         مزید

3) فعل از نظر كیفیت حروف           صحیح       1-  سالم            2- مهموز        3-  مضاعف

                                             معتل          1 - مثال      2 -  اجوف     3 -  ناقص      4 - لفیف

4) فعل از نظر داشتن مفعول‌به           1 - لازم                          2 - متعدی

5) فعل از نظر داشتن  فاعل          1-معلوم          2- مجهول ( فاعل ندارد)

6)  فعل از نظر تغییرات حرف آخر            1 -معرب         2- مبنی

جدول صرف افعال ماضی و مضارع با تعیین شناسه و ترجمه

نكات مهم:

1 – الفی كه پس از (و) جمع مذكر می‌آید فقط جنبه تزئین فعل را دارد و جزء ضمیر متصل رفعی نمی‌باشد.

2 – (ت) تأنیث نشانه مؤنث بودن فعل است و جزء ضمیر متصل رفعی نمی‌باشد.

3 -  در صرف فعل ماضی از صیغة (6) تا آخر، لام الفعل ساكن می‌باشد.

4 – هر گاه فعلی به ضمیر(ی) متكلم وحده اضافه شود به (ن) وقایه نیاز دارد، مثل: ضَربَنی : مرا زد (ن) وقایه

5 – (ن) در آخر فعل مضارع نشانة رفع فعل مضارع است و ضمیر فاعل نمی‌باشد .

ماضی منفی: ما نافیه + ماضی       ما ذَهَب : نرفت

مضارع منفی: لا یا ما نافیه + مضارع         لا یَذْهَبُ : نمی‌رود        ما یَخْدعونَ: فریب نمی‌دهند.

J نمونه  تست فعل ماضی و مضارع:

1 – كدام گزینه برای عبارت « هُنَّ معلماتٌ مهذّباتٌ ……..  التلمیذات» مناسب است ؟ ( آزاد پزشكی 75)

1) تُرشدینَ                 2) یُرِشْدنَ              3) یُرْشِدُ         4) تُرْشِدْنَ

2 – ما هِیَ صیغه « تُریدنَ» (‌آزاد پزشكی 75)

1) للغائبات           2) للمخاطبه        3) للمخاطباتِ        4) للغائبهِ

3 – كدام صیغه بعد از « الطالباتُ … » صحیح است ؟ ( سراسری ریاضی 68)

1) جَلَسَتْ      2) جَلَسَتا              3) جَلَسْنَ       4) جَلَسوا

4 – فعل مناسب برای عبارت « سَمِعْتُ رجالاً … مِنْ یوسف» كدام است ؟ ( سراسری ریاضی 71)

 1) تَتَحَدَّثون           2) یَتَحَدَّثونَ       3) یَتَحَدَّثُ         4) تَتَحَدَّثُ

5        - (ن) در كدام صیغه ضمیر است؟ ( آزاد زبان 73)

1) یُجاهِدْنَ             2) یُجاهدونَ                3) تُجاهدینَ       4) تُجاهِدانِ

ماضی نقلی: قَدْ + ماضی           قَدْ ذَهَبَ      : رفته است .

ماضی بعید: كان + قَدْ + ماضی        كان قَدة ذَهَبَ : رفته بود.

ماضی استمراری: كانَ + مضارع   كانَ یَذْهَبُ : می‌رفت .