مبانی نظری معنادرمانی

مبانی نظری معنادرمانی

مشخصات محصول:
توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع : انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)

خلاصه ای از کار:

کسب معنا                                                                    

    از منظر روان شناسی با رویکردهای متفاوتی در باب معنا و مفهوم زندگی مواجه­ایم، غایت بسیاری از این رویکردها، متضمن سلامت روان و بعضاً خودشکوفایی آدمی است. مزلو[1](1971، به نقل از شرفی،1384)  از جمله ویژگی­های انسان سالم را پرمعنایی می­داند. به اعتقاد وی، پرمعنایی یکی از فرانیازهای آدمی و یکی از ارزش­های هستی انسان های خودشکوفاست و نقطه مقابل آن را بی معنایی می­داند که نوعی فرا آسیب بوده و از ویژگی­های شخصیت های ناسالم محسوب می­شود.   

.................

معنا درمانی

    معنا درمانی یک روان درمانی معنا محور است که از فلسفه وجودی نشأت می­گیرد و بر اساس کار حرفه ای و تجارب زندگی استثنایی خالق آن، ویکتور فرانکل قرار دارد. معنی دقیق معنا درمانی، شفا یافتن از طریق معنا است. گاهی اوقات از معنا درمانی به عنوان سومین مکتب روان درمانی وینی[2] بعد از روانکاوی فروید و روان شناسی فردی آدلر نامبرده می­شود. فرانکل نظریه فروید درباره اصل لذت و مفهوم عقده حقارت آدلر (به عنوان مکانیزم های ابتدایی محرک رفتار) را رد کرد و عقیده داشت که انسان، به وسیله نیاز به یافتن معنا برانگیخته می­شود و در حقیقت به جای آنکه معنا یک توجیه ثانویه

برای رفتار باشد، نیازی اولیه است (سوتویک[3]، گیلمارتین[4]، مکدوناخ[5] و موریسی[6]، 2006).

.............

ویژگی های معنا درمانی

    می توان شش ویژگی را برای معنا درمانی برشمرد که آن را از سایر مکاتب روان درمانی متمایز می­کند:

1- توجه به ناهشیار معنوی: فرانکل مفهوم ناهشیاری را پذیرفت ولی معنا جویی را اصلی اساسی­تر از لذت جویی و قدرت جویی قرار داد. وظیفه معنا درمانی این است که انسان را در یافتن معنا در زندگی،

...............

2- اهمیت دادن به مطالعات همبستگی نگر: تقریباً فرانکل................

....................

پایه های نظری و فلسفی معنا درمانی

    معنا درمانی بر مبنای سه مجموعه مثلثی شکل قرار دارد (شکل شماره1-2). اولین مجموعه شامل سه جزء آزادی اراده[7]، معنا جویی[8] و معنای زندگی[9] است. مجموعه دوم بر پایه معنای زندگی قرار دارد و از ارزش­های خلاق[10]، ارزش­های تجربی[11] و ارزش­های نگرشی[12] تشکیل می­شود و در نهایت مجموعه سوم از سه جزء گناه[13]، رنج[14] و گذرا بودن زندگی[15] تشکیل می­شود. ارزش­های نگرشی به انسان کمک می­نماید که بر احساس گناه، رنج و گذرا بودن زندگی غلبه نماید (برگر[16]، 2007).     ................

مجموعه اول

آزادی اراده

    مفهوم آزادی اراده نقطه­ی مقابل جبر می­باشد، جبرگرایان معتقدند که فرد تأثیری در انتخاب سرنوشت خود ندارد (فرانکل، 1978، 1988).

............

معناجویی

    انسان تلاش می­کند که دلیلی برای درد و رنج خود بیابد، یافتن معنا و هدف، خواسته اساسی انسان است و نیروی محرکه زندگی است که درد و رنج او را تسکین می­دهد و برای وی بهزیستی معنوی به ارمغان می­آورد (کانگ و همکاران، 2009).

..............

معنای زندگی

    مردم در طول زندگی خویش بارها در مورد زندگی از خودشان سؤالاتی می­پرسند مثل: چرا اینجا هستم؟ چه می­شد اگر معنای زندگی را می­یافتم؟ چه چیزی در زندگی­ام هست که آن را هدفمند کند؟

..........

مجموعه دوم

    معنای زندگی پیوسته در تغییر است، ولی هرگز محود نمی­شود. بنابر روش معنادرمانی این معنا را به سه شیوه می­توان کشف کرد.

1- با انجام کاری ارزشمند (ارزش­های خلاق)

2- با تجربه­ی ارزش والا (ارزش­های تجربی)

..................

ارزش های خلاق:

    نخستین راه برای کشف معنا، از رهگذر ارزش­های خلاق میسر می­شود. انجام کاری برجسته آنچنان که فرانکل نیز چنین بود، او در 67 سالگی موفق به اخذ گواهینامه خلبانی شد، راه گشاست. در اینجا صحبت از اندیشه سنتی وجودی در قبال خود شدن از طریق معنایی است که در پی درگیر شدن در پروژه­های آتی

..........

مجموعه سوم (مجموعه غم­انگیز زندگی)

    مجموعه غم­انگیز زندگی از رنج، گناه و آگاهی از گذرا بودن زندگی تشکیل می­شود. این جنبه­های وجودی نقش مهمی در تجربه بی­معنایی انسان ایفا می­کنند (فرانکل، 2000).

    روان آزردگی از تقلای بی­ثمر برای پنهان کردن واقعیت رنج، گناه و گذرا بودن زندگی به عنوان جنبه های وجودی نشأت می­گیرد. معنا درمانی پاسخ به مجموعه غم­انگیز را از رهگذر ارزش­های نگرشی و خوش بینی غم­انگیز فراهم می­آورد (محمد پور، 1385).

1- معنای رنج

    انسان وقتی با وضعی اجتناب ناپذیر مواجه می­شود، و یا با سرنوشتی تغییرناپذیر روبروست، مانند بیماری درمان ناپذیری و یا مبتلا به بعضی از انواع سرطان، این فرصت را یافته است که به عالی­ترین ارزش­ها و به ژرف­ترین معنای زندگی یعنی رنج کشیدن دست یابد. درد و رنج بهترین جلوه­گاه ارزش

...........

2- گناه وجودی

     بنا به اعتقاد فلاسفه وجودی مفهوم گناه وجودی زمانی بوجود می­آید که از شکوفایی استعدادهای فرد جلوگیری شود یا فرد در تصمیم گیری­هایش آزاد نباشد. گناه وجودی حاصل گریختن از قبول تعهد یا تصمیم گرفتن برای انتخاب نکردن است. گناه وقتی به وجود می­آید که فرد نتواند به طور صحیح زندگی کند یا به عبارت دیگر وقتی که فرد نتواند محدودیت و گذرا بودن زندگی را بپذیرد (فرانکل، 1988).

........

  3- آگاهی از گذرا بودن زندگی

    هایدگر[17] (1953) معتقد است که وقتی فرد نتواند گذرا بودن و فناپذیر بودن زندگی را بپذیرد دچار احساس گناه خواهد شد. این آگاهی از گذرا بودن زندگی، آخرین عامل مجموعه غم انگیز است.

     مرگ ترس زیادی به همراه خود دارد و انسان از تصور نیستی و فنا وحشت دارد. همانند هایدگر، فرانکل نیز معتقد است که انسان باید با اجتناب ناپذیر بودن مرگ کنار بیاید زیرا این امر باعث خواهد شد که زندگی معنادار شود (برگر، 2007).

..............

ناکامی وجودی

    فرانکل معتقد است که انسان قادر است و می­تواند به خاطر ایده­هایش و ارزش­هایش زندگی کند و یا در این راه جان ببازد. معنا خواهی انسان ممکن است با ناکامی مواجه گردد که معنادرمانی آن را ناکامی وجودی می­نامد. ناکامی وجودی می­تواند سبب ظهور نوروزها گردد (شجاعیان، 1388).

..........

منابع

فرانکل، ویکتور (1979). انسان در جستجوی معنی. ترجه نهضت صالحیان و مهین میلانی (1388). تهران انتشارات درسا.

نصیری، حبیب اله و جوکار، بهرام (1387). معناداری زندگی، امید، رضایت از زندگی و سلامت روان در زنان(گروهی از زنان شاغل فرهنگی). پژوهش زنان، شماره 2، 176-157.

.................

.............

[1] - Maslow

[2] - اشاره به وین پایتخت اتریش دارد که خاستگاه مکاتب روانکاوی، روانشناسی فردی و معنا درمانی است.

[3] - Southwick

[4] - Gilmartin

[5] - Mcdonough

[6] - Morrissey

[7] - freedom of will

[8] - will to meaning

[9] - meaning of life

[10] - creative values

[11] - experiential values

[12] - attitudinal values

[13] - guilt

[14] - suffering

[15] - transitoriness of existence

[16] - Burger

[17] - Heidegger